Μουσειο Μαχησ μαλεμε, στα χανια τησ κρητησ
Το 2021 προσκληθήκαμε να υποβάλουμε Μουσειογραφική μελέτη και προταση επαναχρησης κτηριου σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις με θέμα τη μάχη του Μάλεμε. Ομάδα μελέτης: Μόρας Αντώνης, Δέσποινα Πάλλη. Έτος μελέτης 2021.
Museographic design and rehabillitation proposal for a military building. Design team; Moras Antonis, Despoina Palli. Design year 2021.







Στην προτεινόμενη μουσειολογική οργάνωση διακρίνουμε 3 (+1) θεματικές ενότητες. Με βάση την χωροθέτηση του κτιρίου, διακρίνονται 3 ξεχωριστές αίθουσες προβολής εκθεμάτων και προτείνεται παράλληλα διαμόρφωση του διαδρόμου που εξυπηρετεί τις αίθουσες αυτές, η οποία θα λειτουργεί οργανωτικά και ενωτικά.
Οι 3 θεματικές αυτές ενότητες θα εκτεθούν στις τρεις αίθουσες που προορίζονται για μουσειακή χρήση στο κτίριο. Η ενότητα Α’, έτσι όπως διακρίνεται με βάση τα παρουσιαζόμενα εκθέματα, αποτελεί και αυτή με το μεγαλύτερο ποσοστό υλικού (φωτογραφικου, εντυπου, ή άλλα εκθέματα που πιθανόν να προκύψουν), αναφέρεται στην ρεαλιστική ιστορική και φωτογραφική τεκμηρίωση των γεγονότων της μάχης του Μάλεμε και προτείνεται να χωροθετηθεί στην μεγαλύτερη αίθουσα Α. Σε αυτή την αίθουσα ο επισκέπτης θα μπορεί παρακολουθήσει το πλήρες χρονικό της Μάχης του Μάλεμε μέσα από οργανωμένες φωτογραφίες και δεδομένα που σώζονται.



Αρχιτεκτονικά προτείνεται η παρουσίαση των πιο ευαίσθητων εκθεματων μέσα σε δύο υπάρχουσες προθήκες στο κεντρο της αιθουσας, πάνω από τις οποίες θα κρεμονται γραμμικά φώτα που αναφέρονται στην κατακόρυφη κίνηση αλεξιπτωτιστών που πέφτουν από τον ουρανό. Περιμετρικά στους τοίχους τοποθετούνται φωτογραφίες και λοιπά εκθέματα σε μικρότερες υπο-ενότητες που πιθανόν να προκύψουν μετά την αξιολόγηση και καταγραφή του πλήθους του υλικού. Δύο κατασκευές από ξύλο όμοιο των προθηκών επενδύουν τους τοίχους της αίθουσας σε σχήμα που γλείφει τον τοίχο και καταλήγει να καλύψει τμήμα της οροφής. Στο κομμάτι που δημιουργεί το ‘ταβάνι’ της κατασκευής ανοίγονται οπές, όμοιες με τα σχήματα αλεξιπτωτιστών που ‘θα πέσουν’, ενώ φωτίζουν σαν έναστρος ουρανός
Η ενότητα Β’ προτείνεται να τοποθετηθεί στην αίθουσα Β και εκεί χωροθετούνται εικονογραφήσεις, αφίσες, λαογραφικές ιστορίες ή διηγήσεις μαρτύρων, ηχογραφήσεις και γενικότερα οτιδήποτε αναφέρεται στην μάχη μέσω μιας πιο αφηρημένης και εικαστικής προσέγγισης που βασίζεται στο φαντασιακό γύρω από τα γεγονότα του 1941, την αισθητική και το ηχητικό απόθεμα της εποχής. Όμοιες με την αίθουσα Α πλάτες ξύλου ντύνουν τμήμα της οροφής και του τοίχου και οριοθετουν την έκθεση και το φωτισμό των εικονογραφιών. Στο κέντρο της αίθουσας τοποθετείται επίσης προθήκη για κυκλική πορεία γύρω από τα εκθέματα. Προβλέπεται επίσης η δημιουργία ενός σταθμού ήχου με αρχειακα δείγματα μουσικής, ηχογραφήσεις, και άλλα, ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη εμβάθυνση και διαδραστικότητα.
Άμεσα συνδεδεμένη, η πρώην αίθουσα κυλικείου του χώρου διαμορφώνεται στην τρίτη εκθεσιακή αίθουσα του χώρου (ενότητα Γ’). Σε αυτή εκτίθενται προθήκες (υπάρχουσες) με στρατιωτικές στολές και ενδύματα της εποχής, συλλογή μοντέλων αεροσκαφών και βιβλίων διαθέσιμων στο κοινό για ανάγνωση, ενώ δύο αναβαθμοί δημιουργούνται στο βάθος της αίθουσας που καλούν τον επισκέπτη να παρακολουθήσει οπτικοακουστικό υλικο σε οθόνη που κατεβαίνει.
Στο χώρο του διαδρόμου έξω από τις τρεις αίθουσες προτείνεται μία ήπια διαμόρφωση της οροφής του διαδρόμου με διάτρητα φωτιζόμενα φύλλα μετάλλου και γραμμικά στοιχεία φωτισμού, ενώ ο σκοπός της υβριδικής αυτής ενότητας βρίσκεται στο να προετοιμάσει συναισθηματικά και νοητικά τον επισκέπτη και να τον τοποθετήσει στο χωροχρόνο των γεγονότων, εκθέτοντας μόνο ένα μεγάλο χάρτη της Κρήτης στα μέσα του 20ου αιώνα με επισημασμένα τα σημεία των σημαντικών μαχών της εποχής
